ఆయుర్వేదం నందు ఔషదములు గ్రహించు ప్రాచీన పద్దతులు -

ఆయుర్వేదం నందు ఔషదములు గ్రహించు     ప్రాచీన పద్దతులు  - 

 ఆయుర్వేదం లొ ఔషధసేవన అన్నది 5 పద్ధతులలో తీసుకొవడం జరుగుతుంది. ప్రాచీన గ్రంధాలలో ఈ పద్దతులు వివరించడం జరిగింది. వాటి గురించి మీకు వివరిస్తాను.     అవి 

 1 -  స్నేహన విధి .

 2 -  స్వేద విధి .

 3 -  వమన విధి .

 4 -  విరేచన విధి .

 5 -  నస్య విది.

 * స్నేహన విధి  - 

    తైలాధులను లేపనం చేయుట . చరుముట, రాచుట మొదలయినవి. దీనికి లేపనం అని పేరు కలదు.

 * స్వేద విధి  - 

    బాగా చెమట పట్టునట్లు ఔషధాలను వేడి నీటి యందు వేసి ఆ వేడినీటి యెక్క ఆవిరి పట్టుట. దీనిని కుంభ సేకం అనే పేరు కలదు. దీనిని ఆంగ్లమున "టర్కిష్ బాత్ " అని అంటారు.

 * వమన విధి  - 

    వాంతి అగునట్లు ఔషధాలను పుచ్చుకొనుట . 

 * విరేచన విధి  - 

    భేదికి ( విరేచనం అయ్యే ఔషదం ) పుచ్చుకొని జీర్ణాశయం ని శుద్ది పరచుట.

 * నస్య విధి  - 

    కొన్ని మూలికల రసమును నాసికా రంద్రముల యందు పోయుట.

    పైన చెప్పినవి పంచకర్మములు  ఇంకా కొన్ని పద్ధతుల ద్వారా కూడా ఔషధాలను ఇచ్చే విధానాలు ఉన్నాయి . ఇవి ఎక్కువుగా చరక సంహిత , చక్రదత్త, సారంగధార సంహిత, అష్టాంగా హృదయము మొదలయిన ప్రాచీన గ్రంధాల యందు కలవు. వాటి గురించి మీకు వివరిస్తాను.

 * అంజనము  - 

  కొన్ని వస్తువుల సముదాయం చేత చేసినట్టి మాత్రను గాని , లేక మూలికల రసం గాని , తైలాధులను గాని , నవనీతం గాని నేత్రముల యందు ఉంచుట ఇదే కలికము లేక అంజనము అంటారు.

 * గండుషము  - 

   ఏదేని వస్తువులను వేసి నానబెట్టిన జలముతో పుక్కిలించుట .

 * వస్తి శోధనము  - 

   నాళము ద్వారా జలమును గుదస్థానము నందు ప్రవేశింప చేసి మలశోధనము చేయుట . ఇందువలన మలకోశము శుద్ది అగును. పొత్తి కడుపు పలచన అగును. ఇది హట యోగుల యొక్క షట్కర్మలు లలొ ఒకటై ఉన్నది. ఆంగ్లము నందు దీనిని "ఎనిమా " అందురు.

 * నాళికా శోధనము  - 

   చిమ్మన గ్రోవి ద్వారా జలమును యొనిస్థానము , కర్ణ రంధ్రము వీని యందు ప్రవేశింప చేసి మలినము వెలికి తీసి శుద్ది చేయుట . ఇది వస్తి శొధనము నందు ఒక బేధము . దీనిని వస్తి పీడనము అని చెప్పెదరు.

 *  ముఖ నిక్షిప్తము  - 

   అతిమధురము, కరక్కాయ బెరడు మొదలగు వస్తువులను పుక్కిట యందు ఉంచుకుని ఆరసమును మింగుట .

 * నిబంధనము   - 

   గడ్డలు మొదలగు వానికి బియ్యపు పిండి లేక మూలికలు ఉడకబెట్టి కట్టుట.

 * బంధము   - 

   గాయములు కలిగినప్పుడు లేక అవయవములు  స్థానము దప్పినను , విరిగినను, బద్ధపెట్టి కట్టుట దీనిని అంగ్లము నందు "బ్యాండేజ్ " అంటారు.

 *  మర్దనము  - 

   తైలాధులను వ్యాధిగల స్థలము నందు లేపనము చేసి చేతితో పట్టుట . దీనిని ఆంగ్లము నందు "మసాజ్ " అంటారు.

 *  తాపనము   - 

     వ్యాధి బాధ గల చోట ఇసుక, తవుడు, ఆకులు మొదలగు వానిని వేయించి గుడ్డలో మూటకట్టి కాని లేక వేడి నీళ్ళని గాజు బుడ్డియందు ఉంచి కాని కాపడం పెట్టుట .

 *  లేపనము  - 

       తలనొప్పి, గడ్డ, మొదలయిన వాటికి పట్టు వేయుట . 

 *  అభ్యంగనము   -

        తైలము , మూలికల రసము , జంభిఫల రసము ( నిమ్మకాయ ) , లాంటి కొన్ని స్నేహ వస్తువులను తలకు రాచుకొని స్నానం చేయుట . 

 *  చూర్ణము   -

       పదార్ధాలను చక్కగా దంచి వస్త్రగాలితం చేసుకొనుట ( వస్త్రము నందు జల్లెడ పట్టుట ).

 *  కల్కము  - 

      ఔషద యోగముల యందు చేర్చుట కొరకై కొన్ని వస్తువులు చేర్చిన సముదాయము ఇదే కల్కద్రవ్యము .

 *  ఘటిక  - 

    ఔషద వస్తువులను నూరి చిన్న చిన్న మాత్రలుగా చేసి ఎండలో నుంచి గాని లేక నీడలో ఉంచిగాని ఎండబెట్టుట . దీనినే వటకం , మాత్ర , గుళిక అని చెప్పెదరు.

 *  రక్త మొక్షనము  - 

     శరీరం నందు ఎచ్చట నైనా గడ్డలు మొదలయినవి కలిగినపుడు హస్త , పాదాల యందు రక్తము హెచ్చుగా నుండినప్పుడు మూలికాదులను కట్టి గాని లేక జలగలను కరిపించి గాని లేక సలాకు ( పదునైన వస్తువు ) తో గాని పొడిచి రక్తము తీయుట .

 *  ధూమ పానము  - 

     కొన్ని మూలికలను చేర్చిన చుట్టను గాని లేక మూలికాదుల చూర్ణం ని నిప్పు పైన వేసి ఆ పొగను గాని వేము మొదలగు కొయ్యలను గాని పీల్చుట .

 * ధూప వర్తి  - 

     మూలికాదుల రసమున తడిపి ఎండించిన గుడ్డను వత్తిగా చేసి కాల్చి ముక్కుతో పీల్చుట .

 *  ధూపము  - 

       సాంబ్రాణి లేక మరికొన్ని ఇతర వస్తువులను పొడిచేసి నిప్పు మీద వేసి ఆ పొగను శరీరం పైన సోకించుట .

 *  ఆఘ్రణము   - 

       కొన్ని వస్తువులను వాసన చూడుట .

 *  పోట్టణం   - 

        ఏదేని మూలికలను ఆకుల యందు చుట్టి కుంపటి లొ గాని , కుమ్ములో గాని ఉంచి ఉడికించి తీసుకొనుట . ఇది పుటపాక బేదము .

 

 *  పుట పాకము   - 

       మూలికాదులను ఆకులలో చుట్టి కుమ్ములలో నుంచి తీసి వాని యెక్క రసము పిండు కొనుట.

 *  పిష్టపాకము   - 

      ఏదేని మూలికలను రోటిలో వేసి దంచి ఆవిరి మీద పెట్టి ఉడికించి తినుట.

 *  చిక్కాన పాకము   - 

       లేహ్యాధులను ఉండచేసినప్పుడు అందు పల్లము పడిన యెడల దానిని చిక్కాన పాకము అనబడును . అనగా ఔషధమును చేతితో తీసీ ఉండ చేయునప్పుడే చేతికి అంటుకోను పాకము .

    ఈ విధముగా ఆయుర్వేదంలో ఔషధాలను గ్రహించు పద్దతులు కలవు. ఇంకా చాలా ఉన్నాయి. కొన్ని మీ ముందుకు తీసుకొచ్చాను.